Hi, I'm Nick Kaplanis

Born in Canada, living in Greece. I am an Accredited Mediator of the Hellenic Ministry of Justice. Here you will find my articles, poems, video and podcasts with a wide variety of topics in english and greek!

Η Πτωση του Ασαντ:Μια αλλη οπτικη!

Η πτώση του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία σηματοδοτεί μια καμπή όχι μόνο για τη Μέση Ανατολή, αλλά και για τις ευρύτερες γεωπολιτικές εξελίξεις. Σε αυτό το πλαίσιο, οι μεγάλες δυνάμεις, όπως η Κίνα και η Ινδία, διαδραματίζουν έναν κρίσιμο ρόλο, καθώς οι στρατηγικές τους επιλογές επηρεάζουν άμεσα την παγκόσμια σκηνή. Ταυτόχρονα, η Ελλάδα βρίσκεται σε μια μοναδική θέση για να λειτουργήσει ως συνδετικός κρίκος μεταξύ Ανατολής και Δύσης, επηρεάζοντας τις εξελίξεις προς όφελός της.


Η πτώση του Άσαντ θα αναδιαμορφώσει την ισορροπία ισχύος στη Μέση Ανατολή. Με την απομάκρυνση του, η περιοχή θα βρεθεί αντιμέτωπη με νέες δυνάμεις που θα προσπαθήσουν να γεμίσουν το κενό εξουσίας. Αυτή η μετάβαση μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες για τα παγκόσμια εμπορικά δίκτυα, ιδιαίτερα τον Νέο Δρόμο του Μεταξιού και τον Νότιο Διάδρομο Ενέργειας, που αποτελούν βασικές προτεραιότητες για την Κίνα και την Ινδία.

Για παράδειγμα, η κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ θα μπορούσε να ανατρέψει τις υπάρχουσες συμφωνίες για την ασφάλεια των ενεργειακών διαδρόμων που διέρχονται από τη Συρία, όπως ο αγωγός Αραβικού φυσικού αερίου, επηρεάζοντας άμεσα τις εξαγωγές ενέργειας.


  1. Τη διακοπή των ενεργειακών ροών: Η Μέση Ανατολή παραμένει βασικός προμηθευτής ενέργειας για την Κίνα. Για παράδειγμα, η Κίνα εισάγει περίπου το 50% του πετρελαίου της από την περιοχή. Αν οι μεταφορές ενέργειας διακοπούν λόγω πολιτικής αναταραχής, η Κίνα θα χρειαστεί να αναζητήσει εναλλακτικές λύσεις, ενδεχομένως πιο ακριβές.
  2. Τη σταθερότητα του Πακιστάν και του Ιράν: Οι χώρες αυτές αποτελούν στρατηγικούς εταίρους για την Κίνα στον ενεργειακό και εμπορικό τομέα. Ο Οικονομικός Διάδρομος Κίνας-Πακιστάν (CPEC) συνδέει το λιμάνι Γκουαντάρ με την Κεντρική Ασία και τη Μέση Ανατολή, αλλά η διαρκής αστάθεια στη Συρία μπορεί να υπονομεύσει αυτή τη σύνδεση.
  3. Τον κίνδυνο τρομοκρατίας: Η αποσταθεροποίηση μπορεί να ενισχύσει εξτρεμιστικές ομάδες που δρουν και στην επαρχία Σιντζιάνγκ. Ένα παράδειγμα είναι η δράση του Ισλαμικού Κινήματος του Ανατολικού Τουρκεστάν, που ήδη προκαλεί ανησυχία στο Πεκίνο.

Η Κίνα πιθανότατα θα προσπαθήσει να εμπλακεί διπλωματικά, υποστηρίζοντας ειρηνευτικές διαδικασίες και οικονομική ανοικοδόμηση. Ενδεικτικά, η Κίνα έχει επενδύσει σημαντικά στη Συρία μέσω προγραμμάτων ανοικοδόμησης και πιθανόν να εντείνει αυτή την εμπλοκή της για να εξασφαλίσει σταθερότητα.


Η Ινδία, από την άλλη πλευρά, εστιάζει στις ενεργειακές της ανάγκες και την ασφάλεια. Με εισαγωγές πετρελαίου που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη Μέση Ανατολή, η σταθερότητα στη Συρία είναι ζωτικής σημασίας για την Ινδία.

  1. Η διασφάλιση ενεργειακών προμηθειών: Το 85% του πετρελαίου που καταναλώνει η Ινδία προέρχεται από εισαγωγές, με τη Μέση Ανατολή να αποτελεί την κύρια πηγή. Αν η πτώση του Άσαντ οδηγήσει σε κρίση στην περιοχή, η Ινδία θα αναγκαστεί να αυξήσει την ενεργειακή της εξάρτηση από πιο ασταθείς αγορές.
  2. Η διατήρηση ισορροπίας έναντι της Κίνας: Η Ινδία ανησυχεί για την αυξανόμενη κινεζική παρουσία στη Μέση Ανατολή. Για παράδειγμα, το λιμάνι Ντουκουμ στο Ομάν, όπου η Κίνα επενδύει, έχει γίνει σημείο στρατηγικού ενδιαφέροντος για το Νέο Δρόμο του Μεταξιού.
  3. Η συνεργασία με τις ΗΠΑ: Ως στρατηγικός εταίρος της Δύσης, η Ινδία πρέπει να ζυγίσει τα συμφέροντά της στη Μέση Ανατολή με τις προσδοκίες των ΗΠΑ, ιδιαίτερα στο ζήτημα του Ιράν.

Η Ινδία πιθανότατα θα υποστηρίξει πρωτοβουλίες που προάγουν τη σταθερότητα, ενώ θα ενισχύσει τις διμερείς σχέσεις της με χώρες όπως η Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ. Ήδη, η Ινδία έχει ξεκινήσει να διαφοροποιεί τις ενεργειακές της πηγές, με συμφωνίες LNG από το Κατάρ να αποτελούν παράδειγμα των προσπαθειών της.


Η Ελλάδα μπορεί να αξιοποιήσει τη γεωπολιτική της θέση για να διαδραματίσει έναν καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις. Με ιστορικούς δεσμούς τόσο με τη Μέση Ανατολή όσο και με τις μεγάλες δυνάμεις, η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να λειτουργήσει ως γέφυρα συνεννόησης.

  1. Ενίσχυση οικονομικών σχέσεων: Η Ελλάδα μπορεί να προσφέρει στους Κινέζους και Ινδούς επενδυτές πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά μέσω στρατηγικών επενδύσεων σε λιμάνια, ενέργεια και υποδομές. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το λιμάνι του Πειραιά, όπου η COSCO έχει επενδύσει σημαντικά, καθιστώντας το κόμβο για τα κινεζικά εμπορεύματα στην Ευρώπη.
  2. Διπλωματική διαμεσολάβηση: Ως μέλος της ΕΕ, η Ελλάδα μπορεί να προωθήσει πρωτοβουλίες που ενισχύουν τη συνεργασία μεταξύ Ανατολής και Δύσης, ειδικά στο πλαίσιο της ενίσχυσης των εμπορικών διαδρόμων μεταξύ Ασίας και Ευρώπης.

Η Ελλάδα μπορεί να λειτουργήσει ως συνδετικός κρίκος:

  • Με τις ΗΠΑ: Η βάση της Σούδας και οι κοινές στρατιωτικές ασκήσεις ενισχύουν τη συνεργασία Ελλάδας-ΗΠΑ, προωθώντας τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.
  • Με τη Ρωσία: Παρά τις κυρώσεις της ΕΕ, η Ελλάδα διατηρεί πολιτισμικούς και θρησκευτικούς δεσμούς με τη Ρωσία, κάτι που μπορεί να αξιοποιηθεί σε μελλοντικές διαπραγματεύσεις.
  • Με το Ιράν: Η Ελλάδα μπορεί να προωθήσει εμπορικές συμφωνίες, όπως αυτές στον τομέα του πετρελαίου, που θα ενισχύσουν τη δική της ενεργειακή ασφάλεια.
  • Με το Ισραήλ: Οι κοινές ενεργειακές πρωτοβουλίες, όπως ο αγωγός EastMed, καθιστούν την Ελλάδα στρατηγικό εταίρο του Ισραήλ.

Η Τουρκία, παρά τις φιλοδοξίες της, αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις. Η απομάκρυνση του Άσαντ αποδυναμώνει τη στρατηγική της Άγκυρας, καθώς:

  1. Οι σχέσεις της με τη Ρωσία και το Ιράν θα επιδεινωθούν: Η Τουρκία έχει επενδύσει σε συμμαχίες με αυτές τις χώρες στη Συρία, κάτι που αναμένεται να αλλάξει δραματικά μετά την πτώση του Άσαντ.
  2. Η στήριξη εξτρεμιστικών ομάδων έχει μειώσει την αξιοπιστία της: Η εμπλοκή της Τουρκίας στη Συρία έχει προκαλέσει διεθνή κριτική, αποδυναμώνοντας τη θέση της στη Δύση.
  3. Η απομόνωσή της από τη Δύση εντείνεται: Οι γεωπολιτικές φιλοδοξίες της Τουρκίας, όπως αυτές στον Καύκασο και την Ανατολική Μεσόγειο, έχουν αυξήσει την ένταση με τις ΗΠΑ και την ΕΕ.

Η Ελλάδα μπορεί να επωφεληθεί από την υποβάθμιση της Τουρκίας, ενισχύοντας τη δική της θέση ως πυλώνας σταθερότητας. Η συνεργασία με Ισραήλ και Αίγυπτο, όπως και η συμμετοχή σε πολυμερείς φόρουμ, αποτελούν βασικά εργαλεία προς αυτή την κατεύθυνση.


Η πτώση του Άσαντ ανοίγει νέους ορίζοντες για την αναδιάταξη των γεωπολιτικών ισορροπιών. Η Κίνα και η Ινδία αναμένεται να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο, ενώ η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να γίνει ο συνδετικός κρίκος μεταξύ Ανατολής και Δύσης, αξιοποιώντας τη μοναδική της θέση για να προωθήσει τη σταθερότητα και τη συνεργασία. Σε αυτό το πλαίσιο, η σωστή στρατηγική μπορεί να προσφέρει στη χώρα μας τεράστια οφέλη, αναδεικνύοντάς την σε βασικό παράγοντα των διεθνών εξελίξεων.