Η Νικη του Φωτος και η Χαρα της Ζωης
Εισαγωγη:
Το Μεγάλο Σάββατο είναι η μέρα της μετάβασης, της σιωπηλής προσμονής που κορυφώνεται στη λαμπρότητα της Ανάστασης. Το πρωί, η λεγόμενη «Πρώτη Ανάσταση» γεμίζει τις εκκλησίες με χαρμόσυνους ύμνους, ενώ το βράδυ, η Λειτουργία της Αναστάσεως φέρνει το «Χριστός Ἀνέστη», το μήνυμα που αλλάζει τον κόσμο. Είναι η μέρα που η ελπίδα θριαμβεύει, και η ψυχή αναγεννιέται.
Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, η Εκκλησία ψάλλει την «Πρώτη Ανάσταση» στον Εσπερινό της Βασιλίδος. «Ἀνάστα, ὁ Θεός, κρῖνον τὴν γῆν», ακούγεται, και τα μανουάλια χτυπούν χαρμόσυνα, ενώ οι πιστοί σκορπίζουν δάφνες. Είναι η στιγμή που ο Χριστός, κατεβαίνοντας στον Άδη, ανασταίνει τους νεκρούς, συντρίβοντας τις αλυσίδες του θανάτου. Ο ύμνος «Ἐξανάστασιν Χριστοῦ θεασάμενοι» μας καλεί να δούμε με τα μάτια της ψυχής τη νίκη του Κυρίου επί του σκότους. Η μέρα αυτή είναι γεμάτη προσδοκία: ο τάφος δεν είναι πια φυλακή, αλλά πύλη ζωής. Ο Χριστός, ο Νυμφίος που κρεμάστηκε στον Σταυρό, γίνεται τώρα ο Αναστάς, που φέρνει το φως στον κόσμο.
Το βράδυ, η Λειτουργία της Αναστάσεως κορυφώνει το μυστήριο. Στο σκοτάδι, ο ιερέας βγαίνει με το «Δεῦτε λάβετε φῶς», και το φως του Χριστού εξαπλώνεται από κερί σε κερί, διώχνοντας το σκοτάδι. Το «Χριστός Ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, θανάτῳ θάνατον πατήσας» ψάλλεται, και η καρδιά πλημμυρίζει χαρά. Ο θάνατος νικήθηκε, η αμαρτία συγχωρέθηκε, και η ανθρωπότητα ξαναβρίσκει τον Παράδεισο. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, στον Κατηχητικό του Λόγο, μας καλεί όλους στη γιορτή: «Εἰσέλθετε πάντες εἰς τὴν χαρὰν τοῦ Κυρίου ἡμῶν». Δεν υπάρχει πια φόβος, δεν υπάρχει απόγνωση – ο Χριστός αναστήθηκε, και μαζί Του ανασταίνεται η ελπίδα μας. Το Μεγάλο Σάββατο μας διδάσκει ότι το σκοτάδι δεν έχει την τελευταία λέξη. Ο τάφος αδειάζει, ο Άδης κλαίει, και η ψυχή, που έκλαψε στον Επιτάφιο, τώρα χορεύει στο φως. Είναι η μέρα που η πίστη γίνεται βεβαιότητα, η μετάνοια χαρά, και η ζωή αιώνια υπόσχεση. Ο Χριστός, ο Υιός του Ανθρώπου, πέθανε για να μας δώσει ζωή – και η Ανάστασή Του είναι το «Αμήν» της αγάπης του Θεού.
«Χριστός Ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, θανάτῳ θάνατον πατήσας,
καὶ τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι, ζωὴν χαρισάμενος»